Au hasard des rues / Ie survoje.

L’affaire du jour / Bona afero.

         😉Il y a quelques jours un petit attroupement sur le trottoir attira notre attention. Assis sur un tabouret, un homme épluchait des légumes, faisant prestement la démonstration de l’article qu’il vendait : un éplucheur de légumes en métal qui également râpe et tranche des lamelles.

         Nous avons investi : Rajani, Christiane et moi en avons acheté chacun un à 38 centimes d’euros pièce… A un tel prix, espérons que nous en ferons un long usage ! 

         😉Antaŭ kelkaj tagoj, malgranda homamaso sur trotuaro altiris nian atenton. Sidante sur tabureto, viro senŝeligis legomojn, lerte demonstrante pri sia aĉetinda artiklo : legomsenŝeligilo el metalo ; kiu plie raspas kal lameligas.

         Ni investis : ĉiu el ni, Raĝani, Kristjana kaj mi, aĉetis po unu por 38 eŭro-centoj… Je tia prezo, ni esperu, ke ĝi uzeblos longtempe ! 

Divali, la Fête des Lumières / Divalo, Festo de Lumoj.

         Divali est une fête importante dans tout le monde hindou. Son nom vient du sanskrit signifiant « rangée de lampes ». Selon les lieux, ce sens peut avoir plusieurs significations, et au Népal, ces petites chandelles guident la déesse de la fortune, Lakshmi, dans les maisons et jusqu’aux temples domestiques. La fête dure 5 jours et est l’occasion de congés, de réunions familiales, de cadeaux et de feux d’artifices. Mais le calendrier lunaire népalais raccourcit parfois, comme cette année, le nombre de jours à quatre. Les chiens et Lakshmi ont donc été fêtés cette année le même jour.

         Divalo estas grava festo en la hindua medio. Ĝia nomo venas de la sanskrito kaj signifas « vico de lampetoj ». Laŭ la lokoj, tio povas havi diversajn sencojn, kaj en Nepalo tiuj kandeletoj gvidas la diinon de fortuno, Lakŝmion, en la domojn kaj ĝis la endomajn templojn. La festo daŭras dum 5 tagoj kaj okazigas feriojn, familiajn kunvenojn, disdonojn de donacoj kaj piroteknikaĵojn. Sed la nepala luna kalendaro kelkfoje mallongigas, kiel ekzemple ĉi-jare, la kvanton de tagoj ĝis kvar. Hundojn kaj Lakŝmion oni do festis ĉi-jare la saman tagon.  

         Au Népal, le premier jour est consacré aux oiseaux et particulièrement aux corbeaux. Le deuxième jour fête les chiens qui reçoivent un tika* et un repas amélioré. Le troisième est le plus important, qui rend hommage à la déesse Lakshmi. On nettoie la maison, l’orne et l’illumine de guirlandes et de petites lampes, on purifie le seuil et le décore d’une sorte de petit mandala de poudre colorées et de fleurs appelé « rangoli » pour accueillir la déesse dans la maison. Le cinquième et dernier jour est celui des frères qui reçoivent tika et bénédiction de leurs sœurs. 

Rajani, Gopal et Krishna son fils rendent homage au chien de la maison.

Raĝani, Gopal kaj Kriŝna lia filo omaĝas la doman hundon.  

Les empreintes de pas pour guider la déesse Lakshmi jusqu'au temple domestique.
La paŝo-spuroj por gvidi la diinon Lakŝmio ĝis la doma templo.

         En Nepalo, la unua tago estas dediĉita al birdoj, precipe al korvoj. Dum la dua oni festas la hundojn, kiu ricevas tikaon** kaj plibonigitan manĝon. La tria kaj ĉefa tago omaĝas al la diino Lakŝmio. La domon oni purigas, iluminas per girlandoj kaj lampetoj, la sojlon oni sanktigas kaj dekoracias per ia malgranda mandalo, nomita « rangoli », el kolorigita polvo por bonvenigi la diinon en la domon. La kvina kaj lasta estas la tago de la fratoj, kiuj ricevas tikaon kaj benon de siaj fratinoj.                

Rajani allume les chandelles / Raĝani ekflamigas la kandelojn.

Les enfants du voisinage viennent chanter le soir de maison en maison les hymnes à Lakshmi.
La najbaraj geknaboj venas vespere de domo al domo por kanti himnojn al Lakŝmio.

         La fête se prépare plusieurs jours auparavant par l’achat de couleurs, de pâtisseries, de cadeaux divers. Sans oublier les pétards et feux d’artifice qui animeront les nuits qui suivent la fête de Lakshmi. Cela explique la bousculade et les embouteillages dans le quartier commercial de Thamel !

         La festo prepariĝas plurajn tagojn antaŭe per aĉeto de koloroj, kukoj, diversaj donacoj. Sen forgesi la petardojn kaj piroteknikaĵojn, kiuj vigligos la noktojn sekvantajn la festo de Lakŝmio. Tio klarigas kial la komerca kvartalo de Thamel estis tiom homplena kaj trafikŝtopita !  

         Les réunions familiales sont l’occasion de repas et de jeux en commun (dont un se pratique avec de petits coquillages) où l’on parie un peu d’argent, parfois même beaucoup… 

 

 

         La familiaj kunvenoj estas okazo de komunaj manĝoj kaj ludoj (unu el oni praktikas per konketoj) dum kiuj oni vetas iom da mono, eĉ iomege… 

         Le dernier jour, les sœurs honorent leurs frères. Cette fête est une longue et fastidieuse préparation. Plus de deux jours ont été nécessaires à Rajani pour tout arranger. Etant considéré comme un frère pour Rajani, nous serons donc trois à recevoir le tika, du plus âgé au plus jeune, Kalyan, moi-même Luc, et Santosh. Tout un cérémonial ! Après le repas, c’est la distribution des cadeaux, chemises, fruits, noix, gâteaux… 

         La lastan tagon, fratinoj honoras siajn fratojn. Tiu festo estigas longan kaj malfacilan preparadon. Pli ol du tagoj necesis al Raĝani por ĉion aranĝi. Ĉar Raĝani konsideras min kiel frato, ni do estis tri, kiuj ricevis tikaon, de la plej maljuna ĝis la plej juna, t.e. Kaljan, mi mem Luko, kaj Santoŝ. Kia granda ceremonio ! Post la manĝo okazas disdonado de donacoj, ĉemizoj, fruktoj, nuksoj kaj biskvitoj…        

         Pour nous, ce fut Noël avant l’heure avec lumières, chants, cadeaux et pétards !  

         Por ni, jam estis antaŭtempa Kristnasko, kun lumoj, kantadoj, donacoj kaj petardoj !

* Le tika (ou tilak) est une marque que les hindous apposent sur le front en signe de bienvenue, de bénédiction, ou bien comme marque d’appartenance à une secte religieuse.

** Tikao (aŭ tilako) estas marko, kiun la hinduoj almetas surfrunten kiel signo de bonvenigo, de beno, aŭ por montri apartenon al iu religia sekto.